مهندسی معکوس چیست و کجا کاربرد دارد؟
چکیده:
براي تولید يكمحصول جديـد، دو شـیوة اصـلی وجـود دارد کـه عبارتنـد از : مهندسـی مسـتقیم و مهندسی معکوس. در
مهندسی مستقیم هدف، تولید محصولی استکه نیاز به آن احسـاس مـیشـود و هـیچ طرح از قبل آمادهاي از آن محصول
وجود ندارد و بايد تمامی فرآيندهاي تولیداز پايه آغاز شوند. در مهندسـی معکوس هدف، تولید محصولی جديد با استفادهاز
محصولی است که پـیش از آنتولیدشـده اسـت . تفـاوت مهندسی معکوس با نسخهبرداري از محصوالت در اين استکه در
مهندسی معکوس، محصولی جديـد تولید میشود و تنها از محصول اولیه به عنوانالگو و براي صرفهجويی در سرمايهها (اعـم
از مـالی، زمـانی و نیـروي انسانی) و زمان استفاده میشود. بر اساس آموزههاي تفکر استعاري، استفاده از روشهاي آزمايش شده
يحـوزهاي از علوم براي رفع مشکالت حوزههاي ديگر، شیوهاي مرسوم و معقول است که باعث صرفهجويی و افـزايش بهره
وري میشود. در کتابداري و اطالعرسانی با بسیاري از مسائل سروکار داريم که به مدد راهکارهاي پاسـخگرفته در حوزههاي
ديگر مانند راهکارهاي مهندسی معکوس، ارائة راهحـل هـا ي جديـد و مناسـب بـرا ي آنهـا امکانپذيرخواهد شد. در اين
نوشته، ضمن معرفی و تبیین مهندسی معکوس، به برخی مصاديق و کاربردهاي آن در فعالیتهاي کتابداري و اطالعرسانی اشاره
شده اسـت . کاربردهـا ي مهندسـی معکـوس در سـازماندهی اطالعات، خدمات مرجع، نرمافزارهاي رايانهاي، پايگاههاي
اطالعاتی و ماالعاترفتار اطـالع يـابی توضـیح داده شده و مزاياي استفاده از آن نیز تبیین شده است

مهندسی معکوسی
به علمی گفته میشود که از پاسخ به سؤال میرسند و در واقع فرآيندکشفاصول تکنولوژيکی يك دستگاه، شیء يا يك سامانه
است که از طريق تجزيه و تحلیل ساختار و عملکرد آن حاصلمیشود. در اکثر مواقع موضوع مورد بررسی يك دستگاه
مکانیکی،الکتريکی، برنامهنرم افزارييا يك مادهزيست شناختی يا شیمیايیاست که بدون داشتن دانش قبلی و تنها با
جداسازي اجزا و تجزيه وتحلیل شیوه عملکرد آن، سعی در ايجاد يك نمونه جديد از آن میگردد. مهندسی معکوس بهطور
عمده در استفادههاي تجاري و نظامی به کار میرود و هدف آن استنباط پارامترهاي طراحی يك محصول موجود بدون داشتن
دانشکافی در زمینه تولید آن محصول و فقط با پیمودن فرآيند معکوس وبهکارگیري تکنیكهاي مشابه است

مهندسی معکوس دستگاه و ماشین آالت
يکی از کاربردهاي مهم روش مهندسی معکوس، تولید يا ساختن يك دستگاه، قاعه يا محصول از روي نمونه مشابه است. در
اين روش با استفاده از عکس، فیلم يا نمونه موجود، يك دستگاه يا محصول را تولید میکنند.روش مهندسی معکوس ماشین
آالت و قاعات با استفاده از نرمافزارهاي کد مثل سالیدورک، ياکتیاسرعت بسیار بیشتري پیدا میکند و دقت آن بیشتر میشود.
اين نرمافزارها، به کاربران کمك میکند که مدل سه بعدي قاعات را به صورت مجزا مشاهده کنند و قبل از شروع فرايندساخت،
بتوانند ايرادها و اشکاالت احتمالی را رفع کنند. البته بین مهندسی معکوس و کپی کردن دستگاه، تفاوت زيادي است. در اين
حالت مهندسی معکوس درمهندسی مکانیكبه علم و تکنولوژي عملکرد يا سیستم پی میبريم. روش کپی کردن کامال ً سنتی
است و تولیدکننده به دانش و علم طراحی پی نمیبرد. اما در روش مهندسی معکوس، تمام قاعات و اجزاي يك مجموعه مورد
بررسی دقیق قرار میگیرند و عالوه بر ابعاد و اندازه، جنس و متريال، کاربرد و شرايط ظاهري تمام اجزا هم مورد بررسی قرار
خواهد گرفت.
مراحل انجام مهندسی معکوس دستگاه عبارت است از:-دمونتاژ کامل-اندازه برداري قاعات و مدلسازي-آنالیز متريال-
شناسايی مکانیزمها-تغییرات و اصالحات-آمادهسازي اطالعات فنی براي تولید محصول جديد و مشابه